Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.

Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników.

W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.

W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.

Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy

Uczeń:

1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej

Uczeń:

1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;

6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo

Uczeń:

1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

(KPS). Kompetencje personalne i społeczne

Uczeń:

1) przestrzega zasad kultury i etyki;

2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;

3) przewiduje skutki podejmowanych działań;

4) jest otwarty na zmiany;

5) potrafi radzić sobie ze stresem;

6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

7) przestrzega tajemnicy zawodowej;

8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

9) potrafi negocjować warunki porozumień;

10) współpracuje w zespole.

(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)

Uczeń:

1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;

3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;

4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;

5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;

6) komunikuje się ze współpracownikami.

PKZ(R.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: ogrodnik, technik ogrodnik, pszczelarz, technik pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, operator maszyn leśnych, technik leśnik, rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego, technik weterynarii, technik agrobiznesu, jeździec, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki

Uczeń:

1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych;

2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego;

3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym;

4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T.

PKZ(R.d) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: pszczelarz, rolnik, technik pszczelarz, technik rolnik, technik agrobiznesu, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki

Uczeń:

1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej;

2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń;

3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją;

4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe;

5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą;

6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny;

7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt;

8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty;

9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich;

10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

R.4. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej

1. Prowadzenie produkcji roślinnej

Uczeń:

1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin;

2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu;

3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego;

4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych;

5) planuje nawożenie organiczne i mineralne;

6) ocenia jakość materiału siewnego;

7) przygotowuje materiał siewny do siewu;

8) planuje zabiegi agrotechniczne do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych;

9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych;

10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych;

11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin;

12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej;

13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej;

14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym;

15) stosuje ekologiczne metody uprawy roślin;

16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego;

17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży;

18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego.

2. Prowadzenie produkcji zwierzęcej

Uczeń:

1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich;

2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmie zwierząt gospodarskich;

3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich;

4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich;

5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich;

6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze;

7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne;

8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej;

9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej;

10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich;

11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich;

12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich;

13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności;

14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich;

15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi;

16) stosuje metody ekologiczne w produkcji zwierzęcej;

17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw;

18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży;

19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego.

3. Prowadzenie gospodarki pasiecznej

Uczeń:

1) rozróżnia rasy pszczół;

2) określa budowę morfologiczną i anatomiczną oraz procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie pszczół;

3) ocenia stan rodziny pszczelej w różnych porach roku;

4) ocenia wartość użytkową i hodowlaną pszczół i ich mieszańców;

5) zakłada i prowadzi pasiekę;

6) kieruje rozwojem rodzin pszczelich w sezonie pasiecznym;

7) prowadzi prace związane z rozmnażaniem rodzin pszczelich;

8) prowadzi wychów i wymianę matek pszczelich;

9) prowadzi gospodarkę wędrowną pszczół;

10) rozpoznaje choroby i szkodniki pszczół oraz szkodniki produktów pszczelich;

11) dobiera metody zwalczania chorób i szkodników pszczół;

12) prowadzi pasiekę metodami tradycyjnymi i ekologicznymi;

13) organizuje i prowadzi pozyskiwanie miodu, pyłku, wosku, mleczka, propolisu i pierzgi oraz jadu pszczelego;

14) ocenia jakość produktów pszczelich;

15) przetwarza produkty pszczele;

16) przestrzega warunków przechowywania produktów pszczelich;

17) przygotowuje produkty pszczele do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami;

18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich;

19) przestrzega zasad rachunku ekonomicznego podczas prowadzenia pasieki.

4. Wykorzystywanie zasobów bazy pożytkowej

Uczeń:

1) klasyfikuje pożytki pszczele według określonych kryteriów;

2) rozpoznaje rośliny pożytkowe;

3) ocenia wydajność nektarową i miodową roślin pożytkowych;

4) szacuje zasoby bazy pożytkowej w rejonie;

5) dobiera rośliny do poprawy bazy pożytkowej;

6) poprawia bazę pożytkową wokół pasieki;

7) określa odległość pasieki od bazy pożytkowej;

8) określa potrzeby pokarmowe rodziny pszczelej;

9) dostosowuje wielkość pasieki do zasobów bazy pożytkowej.

R.17. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej i pszczelarskiej

1. Organizowanie produkcji roślinnej

Uczeń:

1) planuje zmianowanie roślin w zależności od warunków klimatyczno-glebowych;

2) planuje i organizuje prace związane z uprawą roli, nawożeniem i ochroną roślin uprawnych;

3) dobiera maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju zabiegów uprawowych;

4) dobiera technologie produkcji roślin uprawnych;

5) organizuje proces produkcji roślinnej zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności;

6) nadzoruje realizację zadań w zakresie produkcji roślinnej;

7) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony środowiska, ochrony roślin uprawnych i pszczół oraz bezpieczeństwa żywności.

2. Organizowanie produkcji zwierzęcej

Uczeń:

1) określa funkcje oraz znaczenie narządów i układów organizmu zwierząt gospodarskich;

2) określa warunki niezbędne do zabezpieczenia dobrostanu zwierząt gospodarskich;

3) dobiera rasy i typy użytkowe zwierząt do określonych warunków gospodarstwa i technologii produkcji;

4) określa fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt gospodarskich;

5) ustala normy i dawki pokarmowe dla zwierząt gospodarskich;

6) planuje prace z konserwacją i przechowywaniem pasz;

7) organizuje proces produkcji zwierzęcej zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności;

8) planuje produkcję zwierzęcą w gospodarstwie rolnym w oparciu o rachunek ekonomiczny;

9) nadzoruje realizację zadań wykonywanych w produkcji zwierzęcej;

10) korzysta z programów komputerowych wspomagających organizację i nadzorowanie produkcji zwierzęcej.

3. Organizowanie produkcji pszczelarskiej

Uczeń:

1) dobiera rasy pszczół do określonych warunków klimatycznych i pożytkowych rejonu;

2) planuje pasieczysko i pracownię pszczelarską;

3) planuje liczbę rodzin pszczelich;

4) nadzoruje zakładanie pasieki i jej wyposażenie;

5) dobiera sprzęt do przeglądu rodzin pszczelich;

6) przeprowadza przeglądy rodzin pszczelich;

7) prowadzi gospodarkę wędrowną pszczół;

8) określa przyczyny nastroju rojowego pszczół;

9) kieruje rozwojem rodzin pszczelich w ciągu roku;

10) prowadzi wychów matek pszczelich;

11) przygotowuje rodziny pszczele do przezimowania;

12) prowadzi pozyskiwanie produktów pszczelarskich;

13) dobiera sposoby zapobiegania chorobom pszczół oraz szkodnikom i zwalczania ich;

14) prowadzi dokumentację gospodarstwa pasiecznego;

15) sporządza kalkulację kosztów produkcji pszczelarskiej;

16) korzysta z programów komputerowych wspomagających organizowanie i nadzorowanie produkcji pasiecznej.