Zawód: technik garbarz 311912
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.
- CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik garbarz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
- wykonywania czynności związanych z konserwacją, magazynowaniem oraz dobieraniem skór surowych i półproduktów skórzanych w partie produkcyjne;
- wykonywania operacji technologicznych związanych z procesem wyprawy skór;
- wykonywania renowacji skór wyprawionych i wyrobów skórzanych;
- organizowania i nadzorowania przebiegu procesów wyprawy skór.
- EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:
- rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
- rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
- określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
- określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
- określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
- organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:
- stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
- stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
- stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
- rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
- analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
- inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
- przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
- prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
- planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
- optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:
- posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
- interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
- analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
- formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
- korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:
- przestrzega zasad kultury i etyki;
- jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
- przewiduje skutki podejmowanych działań;
- jest otwarty na zmiany;
- potrafi radzić sobie ze stresem;
- aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
- przestrzega tajemnicy zawodowej;
- potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
- potrafi negocjować warunki porozumień;
- współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:
- planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
- dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
- kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
- ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
- wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
- komunikuje się ze współpracownikami.
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno-usługowego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(AU.f);
PKZ(AU.f) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: garbarz skór, technik garbarz
Uczeń:
- sporządza szkice i rysunki techniczne, w tym schematy techniczne i technologiczne;
- posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń;
- rozróżnia części maszyn i urządzeń;
- rozróżnia elementy automatyki przemysłowej;
- wyjaśnia zasady działania pomp, wentylatorów i sprężarek;
- charakteryzuje budowę oraz wyjaśnia zasady działania napędów mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych;
- przestrzega zasad konserwacji maszyn i urządzeń;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
- efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik garbarz opisane w części II:
AU.11. Wyprawianie skór
1. Przygotowywanie surowca skórzanego
Uczeń:
- rozpoznaje rodzaje surowców skórzanych oraz określa ich przydatność asortymentową;
- wykonuje czynności dotyczące konserwacji skór surowych i półproduktów skórzanych;
- wykonuje czynności związane z magazynowaniem surowców skórzanych;
- obsługuje urządzenia magazynowe;
- posługuje się przyrządami pomiarowymi do określania jakości skór oraz warunków magazynowania.
2. Garbowanie i wykańczanie skór
Uczeń:
- sporządza roztwory robocze i zestawy wykończalnicze zgodnie z recepturami i instrukcjami technologicznymi;
- obsługuje urządzenia do transportu oraz dozowania substancji i roztworów chemicznych;
- dobiera urządzenia do transportu skór na stanowiska pracy;
- obsługuje agregaty, maszyny i urządzenia garbarskie;
- wykonuje ręczną i mechaniczną obróbkę skór;
- wykonuje czynności związane z kontrolą procesów wyprawy skór;
- rozsortowuje półprodukty skórzane na określone asortymenty skór;
- rozpoznaje rodzaje skór wyprawionych;
- posługuje się przyrządami pomiarowymi;
- obsługuje maszyny i urządzenia do pomiaru parametrów skór wyprawionych;
- wykonuje czynności związane z magazynowaniem wyrobów gotowych;
- przestrzega zasad ochrony środowiska przed zagrożeniami związanymi z produkcją garbarską.
3. Wykonywanie renowacji wyrobów skórzanych
Uczeń:
- identyfikuje rodzaje skór w wyrobach przeznaczonych do renowacji;
- rozpoznaje wady i uszkodzenia skór w wyrobach skórzanych;
- określa koszty wykonania renowacji;
- dobiera metody czyszczenia i odnawiania wyrobów skórzanych;
- wykonuje czynności związane z renowacją wyrobów;
- sporządza kosztorys wykonania usługi.
AU.53. Organizacja i prowadzenie procesu wyprawy skór
1. Przygotowanie procesu wyprawy skór
Uczeń:
- dobiera surowce i środki chemiczne do wyprawy skór na określony asortyment wyrobów;
- nadzoruje konserwację oraz magazynowanie skór i półproduktów skórzanych;
- dobiera surowce skórzane w partie produkcyjne;
- posługuje się dokumentacją surowcowo-materiałową i techniczno-technologiczną procesu wyprawy skór;
- ustala przebieg kolejnych etapów procesu wyprawy skór;
- podejmuje decyzje dotyczące przebiegu procesów technologicznych wyprawy skór na podstawie wyników kontroli międzyoperacyjnej;
- kontroluje stosowanie przepisów prawa i przestrzeganie norm dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.
2. Przygotowywanie zestawów technologicznych
Uczeń:
- opracowuje instrukcje dotyczące sporządzania roztworów roboczych i zestawów wykańczalniczych;
- dobiera środki chemiczne do sporządzania zestawów technologicznych;
- dobiera parametry technologiczne oraz parametry pracy agregatów, maszyn i urządzeń do mechanicznej i chemicznej obróbki skór;
- nadzoruje sporządzanie zestawów technologicznych;
- kontroluje stosowanie przepisów prawa i przestrzeganie norm dotyczących bezpiecznej pracy z substancjami chemicznymi.
3. Określanie jakości skór
Uczeń:
- przygotowuje próbki skór, zestawów technologicznych oraz kąpieli roboczych do badań laboratoryjnych;
- przeprowadza kontrolę międzyoperacyjną procesu wyprawy skór;
- wykonuje badania laboratoryjne półproduktów skórzanych i skór wyprawionych;
- określa przydatność asortymentową skór wyprawionych, na podstawie badań i oznaczeń laboratoryjnych;
- organizuje stanowisko odbioru jakościowego skór gotowych;
- dokonuje klasyfikacji jakościowej skór wyprawionych.
- WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik garbarz powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:
- pracownię materiałoznawstwa, wyposażoną w: aparaturę, urządzenia i odczynniki do wykonywania laboratoryjnych badań surowców, półproduktów, wyrobów gotowych, kąpieli i zestawów technologicznych, zestawy norm przedmiotowych i czynnościowych dotyczących surowców skórzanych, półproduktów, skór gotowych i środków chemicznych, instrukcje wykonywania badań laboratoryjnych i analiz, stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, programy do wspomagania wykonywanych badań laboratoryjnych;
- pracownię technologiczną, wyposażoną w: plansze i tablice poglądowe (histologiczna budowa skóry, podział topograficzny różnych rodzajów skór, charakterystyka skór surowych i półproduktów skórzanych, charakterystyka skór wyprawionych, charakterystyka różnych rodzajów włosa i okrywy włosowej), próbki i eksponaty skór wyprawionych, próbki środków stosowanych w procesach wyprawy skór, opisy technologiczne procesów produkcyjnych, próbki półproduktów dotyczących różnych etapów wyprawy skór, katalogi wad i uszkodzeń powstających podczas produkcji skór oraz w trakcie użytkowania wyrobów, materiały dydaktyczne ilustrujące przebieg procesów wyprawy różnych rodzajów skór, normy dotyczące mechanicznej i chemicznej obróbki skór, dokumentacje techniczne i technologiczne, prospekty, katalogi, eksponaty, modele i schematy narzędzi, przyrządów i urządzeń stosowanych w procesach wyprawy skór, urządzenia do wykonywania technologicznych prób wyprawy skór, stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym;
- warsztaty szkolne, w których powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- magazyn surowców skórzanych przystosowany do sortowania i konserwacji skór,
- magazyn do składowania i przechowywania środków chemicznych,
- działy produkcyjne: przygotowania skór do garbowania, garbowania skór, wykańczania skór, wyposażone w narzędzia, maszyny i urządzenia do mechanicznej i chemicznej obróbki skór, instrukcje użytkowania narzędzi, maszyn i urządzeń, preparaty chemiczne stosowane w procesach wyprawy skór, dokumentacje techniczne i technologiczne dotyczące procesów wyprawy skór,
- stanowiska kontroli międzyoperacyjnej oraz jakościowego odbioru wyrobów gotowych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: przyrządy pomiarowe stosowane w procesach wyprawy i do badań skór,
- magazyn wyrobów gotowych wyposażony w podnośniki, podesty, urządzenia transportowe oraz przyrządy pomiarowe do oznaczania warunków magazynowania.
Kształcenie praktyczne może odbywać się w: warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego oraz zakładach i przedsiębiorstwach garbarskich.
Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin).
- Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno--usługowego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów
|
300 godz.
|
AU.11. Wyprawianie skór
|
800 godz.
|
AU.53. Organizacja i prowadzenie procesu wyprawy skór
|
250 godz.
|
1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych danego typu, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.